Wielki Połom (Vel’ky Polom) – szczyt w Beskidzie Śląsko-Morawskim
Trzy schroniska na trasie, a pomimo to cisza, jakiej brak na przykład na Przełęczy Pustevny. Puste szlaki, piękne widoki na Beskidy i Małą Fatrę oraz bukowo-jodłowy las rosnący na Wielkim Połomie. Do tego niewysoka wieża, choć na brak panoram nie można tutaj narzekać. Niecałe 20 km pięknej wędrówki z Mostów u Jabłunkowa na Wielki Połom to trasa, która na początki nieco zmęczy, a potem da wiele relaksu.

Masyw Wielkiego Połomu
Masyw Wielkiego Połomu to najbardziej na wschód wysunięta części Beskidu Śląsko-Morawskiego. Jego najwyższym szczytem jest Wielki Połom 1067m n.p.m. położony na granicy pomiędzy Czechami i Słowacją. Po obu stronach granicy zachowane są fragmenty pierwotnego lasu bukowo-jodłowego chronione w rezerwatach przyrody. Ze szczytu roztacza się panorama m.in. na Małą Fatrę.


Trasa na Wielki Połom
Jako miejsce startu wybieramy miejscowość Mosty u Jabłunkowa. Tu znajduje się bezpłatny leśny parking przy czerwonym szlaku. Wystarczy wpisać nazwę Parkoviště singletrail Nad Borovím lub współrzędne GPS: 49.5292828N, 18.7431881E. Przy parkingu znajduje się duża wiata oraz start tras singletrailowych.
Do Mostów u Jabłunkowa z Polski dojedziecie bez kupowania winiety na czeskie drogi, ale wyłączcie w nawigacji płatne drogi. I oczywiście będziecie musieli odstać swoje w korku, bo mam wrażenie, że od wielu lat w okolicy Mostów u Jabłunkowa są remonty.
Trasa według mapy mierzy 16 km i 600 metrów przewyższenia, ale wysokości nabiera się głównie na podejściu do schroniska Skalka. Pózniej jest już raczej płasko.
Z Mostów u Jabłunkowa w stronę Skalki
To najbardziej wymagająca część podejścia, ale pierwszy odcinek, ten, gdy się już skręci ze szlaku, jest bardzo widokowy. Pnie się w górę po kamiennych stopniach, a z racji wycinki drzew panorama jest piękna. Najpierw odsłania się polska część Beskidów z Ochodzitą na pierwszym planie, a później Mała Fatra.

Skalka
Skalka to górskie schronisko turystyczne położone na wysokości 906 m n.p.m. w Beskidzie Śląsko-Morawskim na zboczu szczytu o takiej samej nazwie. Na niego jednak nie wchodzimy, bo po analizie map i miejsca stwierdziliśmy, że szczyt jest pozbawiony jakichkolwiek widoków. Obiekt powstał w 1928 roku jako inwestycja Beskidenvereinu i miał być konkurencją dla otwartego w 1924 roku schroniska Klubu Czechosłowackich Turystów pod Wielkim Połomem. Miejsce jest bardzo klimatyczne. Można posiedzieć tu na zewnątrz lub w środku. Wokół znajdują się różne tablice edukacyjne oraz typowe w tym rejonie „bose chodniki”, czyli ścieżki zmysłów, po których można chodzić boso.
Warto zaznaczyć, że schronisko jest czynne od wtorku do niedzieli, natomiast w poniedziałki tylko po uprzedniej rezerwacji. Obiekt oferuje 40 miejsc noclegowych oraz znajduje się w nim restauracja. Pamiętajcie, że płatność tylko gotówką (różnej waluty, ale gotówką).



Severka
To kolejne schronisko, które znajduje się jakieś pół kilometra od Skalki. W zimie jest tu tłumnie. Pamiętam naszą wyprawę sprzed kilku lat i było tu pełno narciarzy. Nie ma się co dziwić, kiedy na górę kursuje wyciąg i jest stok narciarski. A latem? Latem jest tutaj pusto. Do schroniska trzeba odbić jakieś 100 metrów od szlaku i wielu turystów zapewne je mija. Szkoda. Właśnie tutaj znajdują się dwa baseny, oznaczone jako zbiorniki przeciwpożarowe, ale przygotowane do kąpieli. Są drabinki do wejścia, czysta woda i leżaki na brzegu, a do tego widoki na góry. jest teren rekreacyjny wokół i oczywiście jedzonko w schronisku.


Kamenna chata i wieża widokowa Tetrev
Do niej jest nieco więcej niż kilometr, a widoki na szlaku cudowne. Małą Fatrę będziecie mieć jak na dłoni.
Kamenná chata to obiekt noclegowy przypominający bardziej pensjonat (zwłaszcza z wyglądu z zewnątrz), położony w Beskidzie Śląsko-Morawskim. Budynek znajduje się na wysokości 944 m n.p.m. na wschód od szczytu Wielkiego Połomu. Obiekt powstał w 1929 roku jako hotel, obok istniejącego wtedy schroniska KČST pod Wielkim Połomem. Dziś jest zamknięty. Można co prawda tylko zamówić piwo w okienku na zewnątrz, ale niczego już zjeść się nie da. Decydujemy się więc iść na Wielki Połom, a na powrocie zatrzymać w Skalce.


W 2011 roku obok schroniska powstała wieża widokowa Tetřev, z której można podziwiać panoramę Beskidu Śląsko-Morawskiego i Małej Fatry. Wieża jest obiektem całorocznym, a wstęp jest na nią bezpłatny. W lecie jest czynna od godziny 8 do 21, a zimą od godziny 10 do 15.30. Wieża jest oszklona, więc nawet w bardzo wietrzny dzień jest tu przyjemnie i ciepło. Za to latem nie da się wytrzymać dłużej niż 5 minut. Jest strasznie duszno, a okna niestety się nie otwierają. Na ścianach wieży wiszą różne zdjęcia i tablice informacyjne. Nie jest ona wysoka, bo ma tylko 10 metrów, a platforma widokowa umieszczona jest na wysokości 7 metrów. Na wieżę prowadzi 40 schodów. Warto na nią wejść, choć nie spodziewajcie się innych widoków niż te spod wieży.

Wielki Połom (Vel’ky Polom)
Ze schroniska prowadzi na szczyt urokliwa leśna ścieżka i choć idziemy częściowo lasem, to zza drzew mamy widoki na Beskidy z jednej strony i Małą Fatrę z drugiej Szlak biegnie granicą czesko-słowacką. Po czeskiej stronie utworzono Rezerwat przyrody Velký Polom. W rezerwacie spotkać można rzadko występującego w Beskidzie Morawsko-Śląskim głuszca. Chroni od przede wszystkim resztki pierwotnego lasu bukowo-jodłowego.


Wielki Połom mierzy 1067 metrów n.p.m. Na szczycie znajduje się tabliczka z jego oznaczeniem oraz tablica opisująca rezerwat przyrody. Widoki są szczątkowe, takie spomiędzy drzew. Cos tam widać, ale na trasie były zdecydowanie lepsze. Z tego miejsca można jeszcze podejść do kapliczki pod Murinkovym vrchem, ale znajduje się ona 100 metrów niżej, wiec na powrocie czekałoby nas tyleż samo podejścia. Tak więc rezygnujemy z tej opcji i tym samym szlakiem wracamy na parking (zatrzymując się oczywiście w Skalce).

Praktyczne info
- We wszystkich trzech schroniskach nie zapłacicie kartą. Trzeba mieć gotówkę. My jej nie zdążyliśmy wymienić i kombinowaliśmy z euro i złotówkami.
- Trasa jest bardzo przyjemna i widokowa. Nie spotkacie na niej wielu turystów, bo ta część Beskidu Śląsko-Morawskiego jest najdalej wysunięta na wschód.


